عدسی ها در فیزیک | عدسی چیست ؟

عدسی یا لنز(به انگلیسی lens) از ابزارهای نوری است که نور دراثر عبور از آن می شکند و همگرا یا واگرا می شود.عدسی ها در فیزیک همانند آینه ها دارای تصاویر حقیقی و مجازی هستند. برخلاف آینه ها در عدسی ها عبور نور نیز مطرح است و تصاویر ممکن است درست و جلوی آن شکل گیرد. عدسی ها از ماده ای شفاف مانند شیشه و پلاستیک ساخته می شوند و ازنظر شیوه شکست نور در آن ها به دو دسته تقسیم می شوند همگرا و واگرا (محدب ومقعر).

انواع عدسی ها در فیزیک :

۱- عدسی محدب (کوژ)

عدسی هایی که ضخامت قسمت های کناریش بزرگتر باشد، پرتوهای موازی را همگرا می کند؛ عدسی محدب نام دارد که دارای فاصله کانونی مثبت می باشد. عدسی محدب جهت تصویر مجازی حقیقی ونیز همگرا نمودن پرتوهای تابشی ازنقاط دور مانند پرتوهای ستارگان مورد استفاده قرار می گیرند.

۲- عدسی مقعر ( کاو )

عدسی هایی که ضخامت قسمت محوری آنها کمتراز ضخامت قسمت کناری باشد، پرتوهای موازی را از هم باز می کنند و دارای فاصله ی کانونی منفی هستند، عدسی مقعر یا نام دارند.
این عدسی جهت واگرا نمودن نورها و اصلاح برخی سیستمها که نیاز به واگرایی نور را دارد ازجمله چشم مورد استفاده واقع می شوند.

عدسی ساده و مرکب:

یک عدسی ساده تنها از یک عنصر نوری تشکیل شده است. یک عدسی مرکب از مجموعه عدسی ساده که یک محور مشترک دارند تشکیل شده است.
مزیت عدسی مرکب نسبت به عدسی ساده این است که بسیاری از بیراهش های نوری در آن قابل رفع هستند در حالی که این کار تنها با یک عدسی ساده امکان پذیر نیست.
کاربرد عدسی تنها به امواج نوری محدود نمی شود هر ابزاری که سایر امواج الکترومغناطیسی دراثر عبور از آن بشکند نیز عدسی خوانده می شود؛ به طور مثال لنز پارافین برای امواج مایکروویو وجود دارد.

توان عدسی ویرایش

توان عدسی ها در فیزیک برابر است با حاصل تقسیم عدد بر روی فاصله کنونی (برحسب متر) و واحد توان عدسی ویومتر می باشد. توان برای عدسی های همگرا مثبت و برای واگرا منفی درنظر گرفته می شود.

محور اصلی عدسی ها در فیزیک – مرکز نوری

درحالت کلی عدسی از دو سطح کروی تشکیل شده است که هرکدام ازاین سطوح قسمتی از سطح یک کره کامل است، خطی که مرکز این کره ها را به یکدیگر وصل می کند محور اصلی نام دارد. نقطه میانی عدسی راکه روی محور اصلی قرار دارد، مرکز نوری می گویند.
اگر به وسیله چراغ یاهروسیله دیگری یک پرتو نوری رابه مرکز نوری عدسی بتابانیم، ملاحظه می کنیم که پرتو بدون انحراف از مسیراولیه، ازطرف دیگر عدسی خارج می شود.

دستگاه های نوری شامل عدسی ها:

اکثر دستگاه های نوری شامل دو نوع عدسی می باشند که یکی را که نور اول بر آن می تابد ودر ورودی دستگاه کار گذاشته می شود «عدسی شیئی» و دومی را که در خروجی دستگاه قراردارد ونور از آن خارج می شود «عدسی چشمی» می گویند.
ازجمله ازاین دستگاه ها میکروسکوپ نوری، زیردریایی، میکروسکوپ پلاریزان، دوربینها، عینکها و… را می توان نام برد.

قدیمی ترین عدسی :

قدیمی ترین عدسی نمرود است که به ۲۷۰۰ سال قبل و دوره آشوریان برمی گردد، ازاین عدسی احتمالا برای روشن کرد آتش یا برای درشت نمایی استفاده می شده است.
بعضی محققان استدلال می کنند که براساس شواهد باستان شناسی اولین کسی که از عدسی استفاده علمی نموده ابن هشیم، پدر علم فیزیک نور بوده که در رساله خود به شرح آن پرداخته است.

آزمایش عدسی ها در فیزیک | آزمایش آنلاین عدسی ها

برسی اصلاحات مختلف در عدسی ها از جمله نقطه کانونی ، مرکز نوری عدسی ، فاصله کانونی با رسم نمودار های مختلف شاید در مراحل آموزشی مرتبط با آزمایش عدسی ها نقش موثری داشته باشد. اما به طور واضح می توان گفت که آزمایش آنلاین عدسی ها با استفاده از شبیه ساز داناکوییز کار جذابی است که اشتیاق برای یادگیری را افزایش می دهد.

شما در این شبیه ساز می توانید انواع عدسی های مختلف را در محور اصلی عدسی ها قرارداده و با انتخاب یک شی و قرار دادن آن در یک فاصله مشخص امتداد پرتوهای عبوری را مورد برسی قرار دهید. کار با شبیه ساز ازمایش عدسی  ها بسیار ساده بوده و محیط جذاب آن می توان به انتقال مفاهیم این حوزه در آزمایشات فیزیک کمک نماید.

شما می توانید با خرید اشتراک در داناکوییز علاوه بر شبیه ساز فوق از انواع دیگر شبیه ساز در سایت داناکوییز استفاده نمایید.